De verademing
Wij leven in een tijd van experts en opiniemakers. Wij worden overladen met informatie en diverse “hoe-zit-het-eigenlijk” items. Alles gaat in een rap tempo en de snelle oplossing voor problemen is felbegeerd. En wij zien de tegenstellingen groter worden, polarisatie is een feit.
De Socratisch dialoog kan in deze tijd veel bieden. Gesprekken met diepgang, het verzamelen van wijsheid en een vraag van zoveel mogelijk kanten belichten. Een plek waar we kunnen vertragen en kunnen filosoferen over betekenis, samenhang en richting. Waar wij ons niet opgejaagd voelen of onze ideeën moeten verdedigen. Wat een verademing!
Opbouw en principes
Een Socratisch dialoog begint altijd met een essentiële vraag. En de bedoeling is niet om met een snel plan van aanpak te komen, acties te ontwikkelen en quick-win’s te generen. De bedoeling is om de kwestie met diepgang te onderzoeken. En zo met elkaar in alle openheid en rust toe te werken naar nieuwe inzichten, een gezamenlijke visie en draagvlak.
De Socratisch dialoog kent 5 belangrijke principes:
- Openheid, in verwachtingen, luisteren en spreken
- Gelijkheid, iedere stem telt en iedereen is even belangrijk
- Oordeel uitstellen, zodat je open kunt blijven, luisteren en observeren
- Vertragen, neem de tijd en blijf opmerkzaam
- Onderzoeken, blijf doorvragen, blijf nieuwsgierig
Door deze principes komt iedereen aan bod en zijn luisteren en een rustige sfeer veiliggesteld. Elke deelnemer verteld over zijn/haar ervaringen met de te onderzoeken kwestie. Het geven van een mening of oordeel of het overtuigen van een ander is niet interessant. Open blijven staan, nieuwsgierig zijn en doorvragen. Dat levert pas echt belangrijke inzichten op. En maakt het mogelijk om een kwestie scherp te onderzoeken, zonder dat relaties in het gedrang komen.
Het effect
Stel je toch voor wat een Socratisch dialoog in deze tijden van polarisatie op kan leveren. We zouden elkaar veel beter kunnen begrijpen en daardoor weer dichter bij elkaar kunnen komen. Hebben wij daarmee alle problemen opgelost? Nee, maar hoofd en hart voelen zich weer vrijer en er ontstaat ruimte voor nieuwe denkrichtingen en ideeën.
In organisaties kent Socratisch dialoog al sinds enige tijd zijn toegevoegde waarde. Met elkaar een belangrijke kwestie onderzoeken, zonder tijdsdruk en zonder een al voorgegeven oplossingsrichting zorgt voor verrassende ontwikkelingen en de echte essentie komt boven tafel. Door het gelijkheidsprincipe is elke stem even veel waard, waardoor ook de introverten onder ons graag hun ervaringen delen en hun vragen durven te stellen. Wat een verrijking!
Welke vraag houdt jou bezig?